นวัตกรรม เทคโนโลยี ออนไลน์ 5G AI ฯลฯ คำศัพท์ที่ได้ยินกันบ่อยจากรอบตัว ทั้งหมดนี้มันคืออะไร มีผลกับธุรกิจ SME อย่างไร มาพบคำตอบกับคุณนิติ เมฆหมอก กรรมการผู้จัดการ Synergy Technology และ SYN HUB และนายกสมาคมไทยไอโอที (Thai IoT Association) มาให้ความรู้เรื่องเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้าน IoT (Internet of Things) ที่พัฒนาก้าวหน้าได้อย่างล้ำสมัยเตรียมตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานในอนาคตอันใกล้

ทำไมต้องมีนวัตกรรม

นวัตกรรมถูกนำมาใช้ในการทำธุรกิจโดยมีจุดประสงค์หลัก 4 ข้อ ได้แก่

1) สร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ (New Products) เช่น  Tesla ใช้นวัตกรรมสร้างรถยนต์ไฟฟ้า ตอบสนองความต้องการของลูกค้า
2) สร้างบริการใหม่ (New Services) เช่น  Food Delivery App สร้างบริการส่งอาหารถึงบ้านในสถานการณ์ Social Distancing 
3) สร้างขั้นตอนการทำงานใหม่ (New Process) อย่างเทคโนโลยีหุ่นยนต์ที่นำมาใช้ในการผลิต เพราะเหตุผลเรื่องการขาดแคลนแรงงาน หรือทำงานเสี่ยงอันตรายแทนมนุษย์สร้าง
4) ธุรกิจใหม่ (New Business Unit) การต่อยอดธุรกิจดูแลสุขภาพจากการมีอุปกรณ์ที่ใช้สวมใส่ (Wearable Device) บันทึกข้อมูลค่าต่างๆ ของร่างกาย เอามาคิดวิเคราะห์ปรับปรุงพัฒนาการดูแลสุขภาพ

ในมุมของวิศวอุตสาหการจะให้ความสำคัญเรื่องการผลิตสินค้า/บริการคุณภาพดีที่สุด ด้วยต้นทุนต่ำที่สุด ส่งมอบเร็วที่สุด เพื่อให้ลูกค้าพอใจสูงสุด ดังนั้นกระบวนการผลิตต้องสั้นที่สุด ซึ่งการนำเทคโนโลยีมาช่วย โดยเทคโนโลยีที่อยู่ในกระแสปัจจุบัน ได้แก่ AIoT (AI+IoT) Big Data, Cloud Computing, Robotics, Cyber Physical System, Cyber Security  ซึ่งคุณนิติแนะนำว่าไม่ต้องเอามาใช้ทุกอย่าง แต่ให้เลือกสิ่งที่ตรงกับธุรกิจของเรา หรือมี Roadmap การวางแผนว่าเลือกเทคโนโลยีบางอันก่อน จากนั้นค่อยเลือกอันอื่นๆในอนาคต โดยต้องทำการ LEAN ระบบการทำงานก่อน จะได้ไม่เป็นการใช้เทคโนโลยีอย่างสิ้นเปลือง ที่สำคัญสำหรับธุรกิจ SME คือการร่วมมือกับหน่วยงานอื่น เช่นหน่วยงานรัฐ สถาบันการศึกษา หน่วยงานภาคเอกชนเช่นสมาคมการค้า หรือหน่วยงานวิจัย เพื่อให้การใช้นวัตกรรมประสบผลสำเร็จดีที่สุด ทั้งนี้ คุณนิติยกตัวอย่างนวัตกรรมที่มีในท้องตลาดแล้วและหลายอย่างกำลังถูกพัฒนามาใช้เชิงพาณิชย์ในอนาคตอันใกล้ เช่น Smart Watch, Smart Glasses, Autonomous Vehicles, Drone, Smartphone/Tablet, Smart Mirror, Telemedicine, Voice Control, Digital Payment/Cashless, Smart Voice Translator, Navigation System, Live Streaming, Hologram Technology และ 5G Technology เป็นต้น

สำหรับกลุ่มบริษัท Synergy ยึดหลักการ Key Success 3 ข้อ ได้แก่ 1) Teamwork  ให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมองค์กร การพัฒนาทีมงาน การผสมผสานระหว่าง Hard Skill กับ Soft Skill 2) Business Strategies การวิเคราะห์แนวโน้มและโอกาสทางธุรกิจ การวางแผน Roadmap ขับเคลื่อนองค์กรทั้งระยะกลางและระยะยาว มีการทบทวนเรื่อยๆ โดยเฉพาะช่วงวิกฤตโควิดจำเป็นต้องมีแผนระยะ 3-6 เดือนและปรับตามสถานการณ์ที่ไม่แน่นอน 3) Marketing Strategies ทำการตลาดผ่านช่องทางดิจิทัลให้คนรู้จัก สื่อสารแบรนด์เข้าถึงจิตใจของผู้บริโภค

อะไรคือ IoT?

IoT หรือ Internet of Things คือการเชื่อมโยงของข้อมูลจากสองฝั่ง ได้แก่ฝั่งข้อมูล Information กับฝั่งงาน operation ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1.เซนเซอร์ที่จับข้อมูลที่สนใจ (sensor) 2. การเชื่อมต่อส่งข้อมูล (network) 3. ระบบประมวลผล (data computing) ทำให้เกิด action ซึ่ง IoT ช่วยให้ผู้ประกอบการธุรกิจสามารถนำข้อมูลที่มีอยู่มากมายไปวิเคราะห์ให้เกิดประโยชน์ได้ เช่น กล้องวงจรปิดที่จับข้อมูลลูกค้าที่มาดูของว่า ลูกค้าดูอะไร ดูนานแค่ไหน หยิบอะไร หยิบสีไหน หยิบกี่อัน และนำข้อมูลที่ได้ไปประมวลผลให้เป็นประโยชน์ เช่น วางแผนการจัดวางสินค้าให้ดึงดูดลูกค้ามากขึ้น ซึ่งในส่วนการประมวลผล AI จะมีบทบาทสำคัญ  เพราะถ้าไม่มีการนำไปประมวลผลโดย AI ก็ไม่เกิดประโยชน์ จึงมีการตั้งคำใหม่ว่า AIoT มาจาก AI กับ IoT

- Sensor จับข้อมูลจากไหนบ้าง? 

ปัจจุบันข้อมูลที่เซนเซอร์จับได้มาจากอุปกรณ์ที่ใช้สวมใส่ (Wearable Device), การเชื่อมต่อในรถยนต์ (Connected Cars), การเชื่อมต่อในบ้านเรือน (Connected Homes), การเชื่อมต่อต่างในเมือง (Connected Cities เช่น ข้อมูลการจราจร การส่งกระแสไฟฟ้า ฯลฯ และอินเทอร์เน็ตที่ใช้ในอุตสาหกรรม (Industrial Internet) เช่นการขนส่งมวลชน สาธารณสุข อุตสาหกรรมปิโตรเลียม เป็นต้น

คุณนิติยกตัวอย่างข้อมูลจาก Wearable Device เช่นการจับข้อมูลการนอน มาการพัฒนา Sleep Tech ช่วยการนอนหลับต่างๆ  และที่ญี่ปุ่นได้นำ IoT มาใช้กับสังคมผู้สูงอายุ เช่นการพัฒนาอุปกรณ์เซนเซอร์อัลตราซาวด์แปะที่ท้องน้อยเพื่อการประเมิน และแจ้งเตือน เวลาล่วงหน้า ของการที่ผู้สูงอายุจะปัสสาวะ ซึ่งอุปกรณ์นี้จะช่วยแก้ปัญหาปัสสาวะราด และอาจเป็นไปได้ที่จะ Disrupt สินค้าผ้าอ้อมผู้สูงอายุ  การก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย จะส่งผลต่อรูปแบบธุรกิจในอนาคตเช่นเดียวกัน

คุณนิติยังยกตัวอย่าง Jacquard by Google ที่พัฒนาร่วมกับ Levi เป็นเสื้อแจ๊คเกตมี sensor ตรวจจับการเคลื่อนไหวแล้วส่งสัญญาณไปยังอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เชื่อมต่อ เป็นการ Collaboration กันของสองธุรกิจ เช่นเดียวกับเวย์โปรตีนกับนมเมจิ ที่มารวมกันออกผลิตภัณฑ์เมจิไฮโปรตีนสูตรเวย์ ที่ลูกค้าไม่ต้องกินสองอย่าง ทานขวดเดียวได้เลย นอกจากนี้ ยังมี U-Chu Biosensor ฝังเซนเซอร์ในฟัน มอนิเตอร์บอกข้อมูลสุขภาพของฟัน ดูแลสุขภาพในช่องปาก ซึ่งผลิตภัณฑ์ตัวนี้ใช้เซนเซอร์จากแล็ปของเมืองไทย มีความละเอียดแม่นยำที่สุด  Amazon ก็มี Amazondash เป็นเครื่องมือสแกนบาร์โค้ดสินค้า แล้วโหลดข้อมูลส่งคำสั่งซื้อออนไลน์ได้เลย ไม่ต้องคีย์หาสินค้าในแอป ช่วยให้ลูกค้าสั่งซื้อสินค้าง่ายขึ้น

- Network : 5G เครือข่ายสื่อสารในอนาคตอันใกล้

เทคโนโลยี 5G มีคุณสมบัติเด่นในเรื่องการเพิ่มแบนด์วิชท์ (มากถึง 20 Gbps) การรองรับจำนวน Device จำนวนมาก (1 ล้านเครื่องต่อตารางกิโลเมตร) และการตอบสนองเร็ว ความหน่วงต่ำ (น้อยกว่า 1 ms.) ซึ่งคุณนิติมองว่า 5G  เหมาะที่จะใช้กับบางอย่างเท่านั้น  เช่น สมาร์ทซิตี้ รถขับเคลื่อนอัตโนมัติ การผ่าตัดทางไกล  เป็นต้น ในปี 2020 GSMA (Global System for Mobile Communications Association) รายงานการใช้เทคโนโลยี 5G 20 เคสในประเทศจีน เคสที่เด่นๆ คือการตรวจสอบพื้นผิวเครื่องบินด้วยกล้องความละเอียดสูง 8K และนำข้อมูลมาตรวจสอบกับระบบAI บนCloud โดยข้อมูลจานวนมหาศาลจะถูกstream ขึ้นcloud โดย 5G Tianjin 5G Smart Port ที่นำ 5G มาใช้ในการควบคุมเครื่องจักรและอุปกรณ์ต่างๆ  และที่ SANY Heavy Industry 5G Smart Manufacturing ที่ให้คนงานควบคุมเครื่องจักรใช้แว่นAR/VR ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ bandwidth สูง

- AI ส่วนสมองประมวลผล 

AI ได้รับการพัฒนาต่อเนื่องมากว่า 70 ปี ตั้งแต่ยุคปี 1950 โดย Alan Turing นักคณิตศาสตร์ชาวอังกฤษที่ถอดรหัสลับนาซี ได้รับสมญานามว่าเป็น “บิดาของคอมพิวเตอร์และปัญญาประดิษฐ์ ในยุโรปมีการนำ  AI  มาใช้ในการวิเคราะห์ทำนายผล (Predictive Analytics) การบริการลูกค้า (Customer Services) การบริหารความเสี่ยง (Risk Management) โดยประยุกต์ใช้กับหลากหลายหน้าที่งานในอุตสาหกรรมต่างๆ  เช่นงานบริการ การพัฒนาสินค้าและบริการ การตลาดการขาย การจัดการซัพพลายเชน การผลิต การจัดการความเสี่ยง งานบริหารบุคคล รวมเป็นไปถึงงานกลยุทธ์และการเงินด้วย

ตัวอย่างการใช้ AI ที่น่าสนใจ เช่นการใช้ AI กับสถาบันการเงินในประเทศ เช่น Robo-Advisor บริหารพอร์ตการลงทุนด้วย AI การใช้ Chatbot ตอบคำถามลูกค้า และการตรวจจับการโจรกรรมการเงินรูปแบบต่างๆ นอกจากนี้ในแวดวง HR ก็มีแอปช่วยในการคัดกรองผู้ที่มาสมัครงาน โดยแอป Hirevue นำ AI ใช้ประมวลผลวิเคราะห์ ปฏิกิริยาการโต้ตอบขณะที่ผู้สมัครให้สัมภาษณ์ว่ามีบุคลิกนิสัยใจคออย่างไร ช่วยประหยัดเวลาในการสกรีนผู้สมัครจำนวนมาก และ AI ยังนำมาใช้เพื่อการประหยัดพลังงานในชีวิตประจำวันได้ด้วย เช่น Ambi Climate ระบบควบคุมอุณหภูมิใช้เซนเซอร์จับความชื้น แสงสว่าง อุณหภูมิในห้อง และข้อมูลอุณหภูมิภายนอก มาวิเคราะห์และควบคุมอุณหภูมิแอร์ ทำสภาวะในห้องสบายสำหรับเราและประหยัดพลังงานอีกด้วย

ที่กล่าวมาทั้งหมดคือตัวอย่างเทคโนโลยีของโลกที่กำลังก้าวสู่อุตสาหกรรมยุค 5.0 ที่เป็นการประสานระหว่างเทคโนโลยีและมนุษย์ ซึ่งแม้จะมีการคิดค้นสิ่งใหม่เกิดขึ้นมากมาย แต่สิ่งที่สำคัญก็คือการที่ผู้ประกอบการธุรกิจต้องคำนึงถึงการที่นวัตกรรมนั้นต้องตอบโจทย์ธุรกิจให้ได้ ทั้งในเรื่องของ 4 วัตถุประสงค์หลักในการสร้างนวัตกรรม (ผลิตภัณฑ์ใหม่ บริการใหม่ ขั้นตอนการทำงานใหม่ ธุรกิจใหม่) และการสร้างคุณค่าให้ลูกค้าด้วยการผลิตสินค้า/บริการคุณภาพดีที่สุด ด้วยต้นทุนต่ำที่สุด ส่งมอบเร็วที่สุด เพื่อสร้างความพอใจสูงสุดแก่ลูกค้า

_{ที่มา : หลักสูตร NIA- SCB Innovation-Based Enterprise (IBE) รุ่นที่ 2 โดยคุณนิติ เมฆหมอก กรรมการผู้จัดการ Synergy Technology และ SYN HUB และนายกสมาคมไทยไอโอที (Thai IoT Association)  วันที่ 20 มกราคม 2564}